hipotrofia płodu
To ograniczone wewnątrzmaciczne wzrastanie płodu (IUGR-intrauterine growth restriction)
Rozpoznawane jest gdy, szacowana masa płodu lub obwód brzucha jest poniżej 10 percentyla, a ciężka hipotrofia gdy w/w wartości są poniżej 3 percentyla w przypadku wcześniej prawidłowo wzrastającego płodu. Wielkość płodu ocenia się w badaniu ultrasonograficznym wykonując pomiary biometryczne.
Następnie z siatek centylowych dla płodu odczytuje się wartość wagi i obwodu brzucha. Po tak wykonanej analizie badania ultrasonograficznego można jedynie stwierdzić, że płód jest za mały do wieku ciążowego.
Konieczna jest ocena ilości płynu owodniowego, przepływu w tętnicy pępowinowej i tętnicach macicznych. Powtórzenie badania za 14-21 dni daje odpowiedź na temat wzrastania płodu i jego dobrostanu.
Szacuje się że w grupie płodów „za małych” ok. 50% stanowią tzw. płodu konstytucjonalnie małe, co jest często związane ze wzrostem i typem budowy matki, grupą etniczną.
Płody z ograniczonym wzrastaniem wewnątrzmacicznym można więc podzielić na 3 grupy:
płody konstytucjonalnie małe
płody z ograniczonym wzrastaniem zależnym od funkcjonowania łożyska
płody z ograniczonym wzrastaniem niezależnym od funkcjonowania łożyska (np. strukturalne
lub chromosomalne choroby płodu, wrodzone błędy metaboliczne u płodu, infekcje płodu)
Grupa podwyższonego ryzyka wystąpienia hipotrofii płodu:
Czynniki matczyne zaburzające transport łożyskowy substancji odżywczych do płodu:
- niska masa ciała przed ciążą
- niedożywienie
- uzależnienie od nikotyny, alkoholu, narkotyków, kofeiny
- ciężka anemia
Stany chorobowe matki zaburzające implantację łożyska (prawidłowe jego powstanie i funkcjonowanie):
- nadciśnienie ciążowe i stan przedrzucawkowy
- choroby autoimmunologiczne
- trombofilie
- choroby nerek
- cukrzyca
Objawy w I trymestrze zwiększające ryzyko IUGR:
- obfite krwawienie w I trymestrze ciąży
- obniżona wartość PAPP-A( <0,4 MoM) i/lub ßhCG( <0,5 MoM)
- nieprawidłowy przepływ w tętnicach macicznych
Jakie jest ryzyko dla płodu ?
- niedotlenienie
- zgon wewnątrzmaciczny
Postępowanie:
- monitorowanie wzrastania płodu ( USG 20-24 tyg.c., ocena przepływu w tętnicach macicznych, tętnicy pępowinowej )
- ponowna ocena przepływu w tętnicach macicznych i tętnicy pępowinowej w 26-28 tyg.c.
- leczenie farmakologiczne (możliwe, skuteczność dyskusyjna)
- monitorowanie dobrostanu płodu (badanie dopplerowskie, KTG)
- wybranie optymalnego czasu zakończenia ciąży
